kemoterapi sonrası ne yenir ne demek?

Kemoterapi tedavisi gören hastalar için beslenme, tedavi sürecini desteklemek ve yan etkileri hafifletmek adına büyük önem taşır. Kemoterapi sonrası beslenme önerileri kişiden kişiye değişebilir, bu nedenle bir diyetisyen veya doktorla görüşmek en doğrusudur. Ancak genel olarak dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:

  • Bulantı ve Kusma: Kemoterapinin yaygın yan etkilerinden olan bulantı ve kusmayı hafifletmek için, gün içinde sık sık ve az miktarda yemek yiyin. Zencefil çayı veya zencefilli şekerlemeler bulantıya iyi gelebilir. Yağlı, baharatlı ve aşırı şekerli gıdalardan kaçının.

  • İştahsızlık: Kemoterapi iştahı azaltabilir. Bu durumda, sevdiğiniz ve besleyici değeri yüksek gıdaları tüketmeye çalışın. Öğün atlamamaya özen gösterin ve yemeklerinizi küçük porsiyonlar halinde gün içine yayın. Protein ve kalori alımını artırmak için takviyeler (doktor kontrolünde) düşünülebilir.

  • Ağız Yaraları ve Ağız Kuruluğu: Kemoterapi ağız içinde yaralara ve kuruluğa neden olabilir. Bu durumda, yumuşak ve kolay çiğnenen gıdalar tercih edin. Asitli ve baharatlı yiyeceklerden kaçının. Ağız kuruluğunu gidermek için bol su için, şekersiz sakız çiğneyin veya doktorunuzun önerdiği ağız gargaralarını kullanın.

  • İshal ve Kabızlık: Kemoterapi sindirim sistemini etkileyerek ishale veya kabızlığa neden olabilir. İshal durumunda bol sıvı tüketmek, muz, pirinç lapası, elma püresi ve tost gibi hafif gıdalar yemek önemlidir. Kabızlık durumunda ise lifli gıdalar (sebze, meyve, tam tahıllı ürünler) tüketmek ve bol su içmek faydalıdır.

  • Bağışıklık Sistemi: Kemoterapi bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Bu nedenle, enfeksiyon riskini azaltmak için hijyen kurallarına dikkat etmek önemlidir. Yiyecekleri iyice pişirin, pastörize süt ve süt ürünleri tüketin, çiğ sebze ve meyveleri iyice yıkayın.

  • Protein Alımı: Protein, hücrelerin onarımı ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi için önemlidir. Et, tavuk, balık, yumurta, süt ürünleri, kurubaklagiller ve tofu gibi protein kaynaklarına diyetinizde yer verin.

Önerilen Gıdalar:

  • Yumuşak ve kolay sindirilen gıdalar: Haşlanmış sebzeler, püreler, yoğurt, muz, pişmiş elma.
  • Protein kaynakları: Tavuk suyu çorbası, ızgara tavuk, balık, yumurta.
  • Sıvılar: Su, bitki çayları, taze sıkılmış meyve suları (doktorunuza danışarak).
  • Tahıllar: Yulaf ezmesi, pirinç, beyaz ekmek (tam tahıllı ekmekler kabızlığa iyi gelebilir).

Kaçınılması Gereken Gıdalar:

  • Baharatlı, yağlı ve aşırı şekerli gıdalar: Bu tür gıdalar mide bulantısını artırabilir ve sindirimi zorlaştırabilir.
  • Çiğ et, balık ve kümes hayvanları: Enfeksiyon riskini artırabilir.
  • Pastörize edilmemiş süt ve süt ürünleri: Enfeksiyon riskini artırabilir.
  • Greyfurt ve greyfurt suyu: Bazı kemoterapi ilaçları ile etkileşime girebilir.
  • Alkol: Karaciğere zarar verebilir ve ilaçların etkisini değiştirebilir.

Unutmayın: Bu bilgiler genel bir rehber niteliğindedir. Kemoterapi tedavisi sırasında beslenme konusunda en doğru bilgiyi doktorunuzdan veya bir diyetisyenden almanız önemlidir.